มรดกสีรุ้ง

เลิกแอบเสียที
วิทยา แสงอรุณ 16-17 มิถุนายน 2007 เซคชั่น MetroLife จาก นสพ. ผู้จัดการรายวัน วันเสาร์

สัปดาห์ที่ผ่านมา มีงานเปิดตัวโครงการเล็กๆ แต่เป้าหมายยิ่งใหญ่มากจนบางคนคิดว่าเป็นไปไม่ได้ เป็นงานที่ไม่น่าจะมีคนทำ ฟังดูแสนเหนื่อยยาก และหากมองโดยผิวเผินแล้ว ไม่เห็นจะสลักสำคัญอะไรที่จะไปลงมือลงแรง

จะอย่างไร เขาก็เริ่มทำไปแล้วล่ะครับ และผลตอบรับดีเกินคาด โครงการที่ว่าคือ งานรวบรวมหนังสือ นิตยสาร และเอกสารที่เกี่ยวกับคนรักเพศเดียวกันของประเทศไทย และงานจัดหาสถานที่เก็บรักษาสื่อเหล่านี้เพื่อประโยชน์ทางศึกษา ค้นคว้า วิจัยต่อไป

ชื่ออย่างเป็นทางการคือ “Thai Queer Resources Center” หรือ ศูนย์ข้อมูล/ สารนิเทศเกี่ยวกับความหลากหลายทางเพศในประเทศไทย

ไม่เคยมีใครคิดทำมาก่อนจนกระทั่งอาจารย์ใหญ่แห่งการศึกษาเรื่องโฮโมเซ็กช่วลของประเทศไทยคือ อ. ปีเตอร์ แจ็คสัน อ. นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลียเริ่มทนไม่ไหวที่เห็นหนังสือ นิตยสาร และเอกสารต่างๆ ถูก “กวาดล้าง” ออกไปจากแผงหนังสือโดยเฉพาะในช่วงสองสามปีที่ผ่านมาหลังจากนโยบายจัดระเบียบสังคมเริ่มขยายวงขึ้น

ความจริงทางการกวาดล้างหนังสือโป๊ หนังสือลามกอนาจารโดยทั่วๆ ไป แต่ไม่วาย นิตยสารและหนังสือเกี่ยวกับเกย์ แม้จะมีหรือไม่มีรูปโป๊ หรือมีแค่ภาพเซ็กซี่ก็โดนหางเลขไปหมด บางครั้ง ผมสงสัยจริงๆ ว่า ทางการกวาดไปแล้ว เอาหนังสือพวกนั้นไปทำอะไรต่อนะ?

“ผมแทบจะหาอะไรไม่ได้เลยนะ แผงหนังสือกลัวตำรวจ ก็ไม่เอามาขาย ก็ไม่รู้จะไปหาที่ไหน” อาจารย์นักวิจัยบ่นอยู่เสมอทุกๆ ครั้งที่มาประเทศไทย

ถ้านักวิจัย นักการศึกษา หรือนักประวัติศาสตร์ไม่มีแหล่งข้อมูล การทำงานค้นคว้าวิจัยก็ยากลำบาก ยิ่งหัวข้อเกย์และเลสเบี้ยน ข้อมูลมีน้อยและหายาก รู้ๆ กันอยู่ ใครเรียนปริญญาโท หรือปริญญาเอกเกี่ยวกับเรื่องนี้จะทราบดีว่า เลือดตาแทบกระเด็นเพียงใดจะเก็บข้อมูลแต่ละที

แล้วศึกษาเรื่องพวกนี้ไปทำไมล่ะ?

ถ้าตอบแบบกันเองนะครับ ชาวเขา ชาวดอย หรือคนกลุ่มน้อยในสังคมต่างก็อยากรู้ความเป็นมาของตนทั้งนั้น คนที่ไม่มีรากเหง้าน่ะจะรู้สึกไม่มีส่วนร่วมในสังคม และไม่เคยรู้สึกมีตัวตนในประวัติศาสตร์

เกย์และเลสเบี้ยนเป็นส่วนหนึ่งของสังคม ทั้งยังมีส่วนผลักดัน เปลี่ยนแปลงมุมมองทัศนคติ และทิศทางของสังคมนี้เหมือนกัน มีคนน้อยมากที่รู้ว่า เบื้องหลังของความเปลี่ยนแปลงอะไรหลายๆ อย่างทั้งภาษา วัฒนธรรม Pop Culture ฯลฯ ที่มีอิทธิพลต่องานศิลปะ โฆษณา การรณรงค์ทั้งหลาย มีใครอยู่เบื้องหลัง แล้วที่คิดออกมาได้น่ะเป็นเพราะอะไรในตัวคนนั้น?

เพราะฉะนั้น...แล้วทำไม เราจะไม่มีแหล่งศึกษาเรื่องเกี่ยวกับ “ชาวเรา” เหมือนชาวเขามั่งล่ะ?

ในอดีต เราต้องยอมรับว่า คนเป็นเกย์และเลสเบี้ยนก่อนยุคอินเตอร์เน็ต ไม่มีแหล่งข้อมูลให้อ่าน ให้ศึกษา ให้เรียนรู้ชีวิต ก็มีแต่นิตยสารทั้งหลาย ทั้งใต้ดินและบนดินนั่นแหละที่ติดต่อสื่อสารถึงกันได้ ทั้งคลายเหงา และคลายอารมณ์ปั่นป่วน

ในงานวันเสาร์ที่ 9 ที่ผ่านมา อ. ปีเตอร์ (ซึ่งพูดไทย อ่านไทย และเขียนไทยได้) แสดงความห่วงใยว่า หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ไม่มีห้องสมุดไหนอยากจะเก็บเหล่านี้กำลังถูกกำจัดไปอย่างไม่มีที่สิ้นสุด และต่อไป การศึกษาค้นคว้าเรื่องเหล่านี้เกี่ยวกับประเทศไทยก็จะยิ่งยากลำบากมากขึ้น

ในต่างประเทศ หลายๆ ประเทศมีห้องสมุด หรือหอจดหมายเหตุที่รวบรวมเอาเอกสารหลักฐานเหล่านี้ไว้ค้นคว้าโดยเฉพาะ

ความเจริญก้าวหน้าในการศึกษาเรื่องเหล่านี้ของเขาจึงก้าวไปไกลและน่าสนใจทั้งนั้น สำหรับอ. ปีเตอร์เอง ในฐานะนักประวัติศาสตร์ก็ต้องลงทุน ลงแรงเองเหมือนกันในการเก็บข้อมูล ที่น่าตกใจคือ ข้อมูลสำคัญในหอสมุดแห่งชาติที่เกี่ยวกับเกย์และเลสเบี้ยนก็มีสูญหายไปแล้วเรียบร้อย

“แล้วใครจะเก็บกันล่ะ ถ้าไม่ใช่พวกเรากันเอง” อ. ปีเตอร์ลบอกกล่าวให้หลายๆ คนได้เริ่มคิด

ในมีคำถามน่าสนใจ ผู้สื่อข่าวคนหนึ่งถามว่า ทำไมสื่อเกี่ยวกับเกย์ต้องมีรูปโป๊เปลือย ถ้าหนังสือเกย์ไม่มีรูปผู้ชายโป๊แล้ว คนจะซื้อไหม? แล้วทำไมไม่มีเรื่องราววิทยาศาสตร์ สังคม การเมือง หรือศาสนา?

ผมคิดว่า ท่านหนึ่งบนเวทีเสวนาคือ อ. ปุรินทร์ นาคสิงห์ ตอบได้ตรงประเด็นและเข้าใจได้ง่าย ท่านบอกว่า รูปโป๊ (ไม่ว่ารูปโป๊ชาย หรือหญิง) ทำให้สังคมมองเกย์ว่าเป็นพวก “ด้อยศีลธรรม” และลามกอนาจาร อ. ชี้ว่า การบริโภคสื่อเหล่านี้คือ วัฒนธรรมย่อยอย่างหนึ่ง ซึ่งแท้ที่จริงแล้ว ไม่ได้เกี่ยวกับศีลธรรมของคนทั้งกลุ่ม เพราะการมีศีลธรรมนั้นต้องดูที่การกระทำ

ส่วนประเด็นเรื่องเนื้อหาในนิตยสารเหล่านั้น ผมเองคิดว่า ท่านผู้อ่านที่เป็นชาวสีรุ้งคงตอบได้ทันที ก็ในเมื่อตามแผงมีหนังสือ มีนิตยสารที่พูดเรื่องการเมือง ศาสนา วิทยาศาสตร์อยู่แล้ว การที่จะมีนิตยสารเกย์ฉบับหนึ่ง ก็ต้องตอบสนองเรื่องราวที่ชาวบ้านเค้าไม่มีให้น่ะสิ ถึงจะถูก

จริงๆ แล้วนะครับ ที่ผมสัมผัสมา เกย์ไทยเรียกร้องมาตลอดอยากให้มีนิตยสารที่มีคุณภาพออกมาสักเล่มที่พูดถึงการใช้ชีวิต คำแนะนำต่างๆ ที่เกี่ยวกับชุมชนของพวกเขา ชีวิตของพวกเขา มุมมองในแบบของเขาต่อสังคม และสิ่งที่สังคมมองกลับมา แต่จนแล้วจนรอด ก็ยังไม่มีใครทำถึงจุดนี้ได้ ก็เพราะเรื่องการลงทุนแหละครับ ไม่ใช่เรื่องที่ว่า ไม่มีใครอยากทำ หรือไม่มีคนเก่ง บก. นิตยสารทั้งนิตยสารผู้หญิง และนิตยสารผู้ชาย ก็ล้วนเกย์ทั้งนั้น ผมว่า น่าจะ 80 % ที่มีเกย์เป็นบก.

คุณผู้อ่านครับ สิ่งที่คุณๆ สะสมกันอยู่ไม่ว่าจะเป็นสื่อประเภทใดก็ตาม ถ้าคุณเบื่อมันแล้ว หรือมีก๊อปปี้เกินความต้องการอยากจะบริจาค ผมขอเชิญชวนนะครับ มาทำบุญกัน หากมีจำนวนมาก จะมีคนขับรถไปรับ ทางผู้จัดโครงการได้เตรียมวิธีการจัดเก็บไว้แล้ว ติดต่อผ่านได้ที่ผม vitadam2002@yahoo.com หรือที่ : thai_queer@hotmail.com, info@tqrc.org หรือที่คุณบอน 081 824 9063 รายละเอียดเพิ่มเติม www.tqrc.org

-end-
All rights reserved.